کلیجه

کلیجه (خوراکی). کلیچه ( به عربی: کلیچة، به سریانی: ܟܠܝܟ̰ܐ ) که به عنوان کلوچه ملی عراق شناخته می شود و در عربستان نیز طبخ می شود. [ ۲] [ ۳]
کلیجه در انواع و اشکال مختلف تهیه و طبخ می شود. مشهورترین نوع این کلوچه، با خرما مغزدار شده اند. شکل های این شیرینی محلی، به شکل هلالی، دایره ای و قرص های کوچک است که با آجیل ها، شکر و نارگیل خشک شده، پر شده و تزئین می گردد. در این کلوچه از هل و بعضی اوقات با گلاب طعم دار می شود. این شیرینی پس از تهیه مواد اولیه، با یک لایه تخم مرغ لعاب داده می شود. این شیرینی با زعفران رنگ شده و معطر می گردد. [ ۴] [ ۳] در عراق این شیرینی با آرد، شیر و شکر تهیه و با خرما، مغزدار می شود. [ ۵] زمان صرف شده برای تهیه این شیرینی، ۱۵ تا ۲۰ دقیقه تخمین زده شده است. [ ۶] مواد تشکیل دهنده این شیرینی عبارتند از:[ ۷] [ ۸] [ ۶]
• آرد
• خرما
• عسل
• شکر
• کره یا روغن
• ملاس خرما
• زنجبیل
• دارچین
• پودر نارگیل
• تخم گشنیز
• هل
• گلاب
• گردو
• تخم مرغ
• وانیل
• ماست
قدمت این شیرینی به دوران آشوری ها می رسد. این شیرینی در کریسمس تهیه شده و غالباً با خرما پر شده و با چای سرو می شود. [ ۹] ابن بطوطه در سفرنامه خویش این شیرینی را در بارگاه امیر خوارزمی یاد کرده است. [ ۱۰] در ریشه نام این شیرینی، برخی گزارش کرده اند که متعلق به ترک زبانان است. [ ۱۱] در عراق این شیرینی برای روز عید فطر در پایان ماه رمضان توسط زنان عراقی تهیه می شود. عراقی در پذیرایی میهمانان عید فطر از این شیرینی استفاده می نمایند. [ ۱۲] در عربستان نیز رسم است تا این شیرینی برای خانواده عروس، پیش از عروسی طبخ شد و در شب زفاف به عروس داده می شود. [ ۱۳] این کلوچه در فصل زمستان، طرفداران بیشتری دارد. [ ۱۴] خانواده های عراقی، در صورت همزمانی فوت اقوام و ایام ماه رجب، برای مردگان خویش این کلوچه را خیرات می کنند که به دسته بندی های ۴ تا ۵ عددی تهیه و به نام کلیچه رجبیه پخش می نمایند. [ ۱۵]
جشنواره کلیجه ( کلیجا ) هر ساله در شهر بریده، به عنوان یک جشنواره منطقه ای در جریان است. در این جشنواره، علاقه مندان و طبخ کنندگان این کلوچه حضور دارند. [ ۱۴]

کلیجه (گنبد کاووس). کلیجه، روستایی است از توابع بخش داشلی برون شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان ایران.
روستای کلیجه در ۹۷کیلومتری شمال شهرستان گنبدکاووس و ۵۰ کیلومتری بخش داشلی برون در مرز ترکمنستان و در کناره جنوبی رود اترک به صورت روستایی ترکمن نشین در امتداد محور گنبد – کرند در طول ۵۵ درجه ۶ دقیقه ۴۰٫۷۸ ثانیه شرقی و عرض ۳۷ درجه ۵۵ دقیقه ۲۱٫۲۴ ثانیه شمالی واقع گردیده است گوگل. متوسط ارتفاع آن از سطح دریا ۷۶مترمی باشد.
این روستا مابین روستای قلاق بورته و دماغ واقع شده است و با دهستان کرند ۴۰ کیلومتر فاصله دارد.
روستای فعلی کلیجه که در کنار رود اترک واقع است از دیرباز معروف به بایرام اولوم بوده و بایرام اولوم گذرگاه مهمی قبل از تشکیل شوروی سابق بوده است و سابقاً کلیجه به روستای واقع در سمت غربی بایرام اولوم با فاصله ۵ کیلومتر گفته می شد ولی در نتیجه توسعه فرسایش کناررودخانه ای و باکوچ تمامی اهالی کلیجه سابق به بایرام اولوم، نام بایرام اولوم منسوخ و تبدیل به کلیجه تبدیل گردید.
با توجه به آثار یافته شده در دفینه ها که قدمت آن به ده ها قرن می رسد دال بروجود ساکنان باستانی است و مهم ترین واقعه وقوع جنگ "بنگ بان" در شمال کلیجه و دیگری نبرد "ارازحاجی" در جنوب کلیجه در دفاع از ترکمن ها در مقابل تهاجم سالدات های روس است که ترکمنهای زیادی کشته شدند. و"مقبره قربان شهید" و"قره مات شهید" از سرداران و شهدای آن زمان در بین اهالی تقدس و احترامی خاصی دارد باقدمت صدساله تنها قبرستان فعال محل است و مقبره "یاغمور شهید" که معروف به "یکه ( تنها ) شهید "نیز مورد احترام است که مقبره بدون نامی است که مربوط به یک بچه چوپان بوده که توسط روس ها کشته شدند.
این روستا در دهستان اترک ( گنبد کاووس ) قرار داشته و براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۴۶۱ نفر ( ۱۳۶خانوار ) بوده است. [ ۱] مردم این روستا به زبان ترکمنی صحبت می کنند ونیز سنی مذهب هستند از لحاظ طبقه بندی طایفه ای تماماً یموت واکثراازطایفه شیرمحمدلی است و تعدادی خانوار از طایفه مشرق هم وجود دارد و بایلی آخوند از شخصیت های معروف محلی است. .
اراضی شمالی روستا که از نظر جنس لسی. به دلیل قرارگیری دراطراف رودخانه اترک مقاومت کمی داشته دراین بخش براثر فرسایش آبی بدبوم ها و غارهایی به وجود آمده اند.
تیپ اراضی منطقه تراس های رودخانه ای است که این اراضی به وسیلهٔ رودخانه های دائمی وفصلی و در حاشیه آن ها تشکیل می شوند. شیب آن ها صفر تا ۵ درصد و پستی و بلندی کمتر از ۵ متر است واکثرا در اثر طغیان رودخانه ها و عریض شدن بستر آن ها و بجای گذاشتن مواد رسوبی به وجود آمده اند. این اراضی در حوزه آبریزاترک سفلی اکثراً از رسوبات آبرفتی و در بعضی مناطق از مواد لسی تشکیل شده است به طور کلی این تیپ از اراضی از دو قسمت کم شیب با کاربری زراعت و مناطقی با پستی و بلندی و تپه ماهوربا کاربری مرتع تشکیل شده است در مناطق تپه ماهور به دلیل حساسیت زیاد مواد مادری به فرسایش، فرسایش شدید وجود دارد

کُلیجه
(یا: نیم تنۀ کوتاه) پیراهن یا تن پوشی رویی. جلوباز با دامنی تا زیر زانو که از جلو تا روی شکم با دگمه بسته می شد. روی آن قبا می پوشیدند، معمولاً آن را از پارچۀ پنبه ای گل دار می دوختند و برای این که گرم باشد پنبه دوزی می شد. کلیجۀ شاه عباس صفوی با دگمه های گلابتون گاه روی سینه و گاه از پهلو بسته می شد. تصویری نیز از شاه سلیمان با درباریان و نوازندگانش به جا مانده که شاه را با کلیجه ای کوتاه و راه راه نشان می دهد که از زیر کاتبی شاه نمایان است. کلیجۀ زنان صفوی از کلیجۀ مردان آن دوره بلندتر، تا مچ پا و نیم تنۀ بالای آن چسبان بود. کلیجۀ زنان دورۀ افشاریه و زندیه آستین کوتاه بود که بر روی پیراهن و شلوار پوشیده می شد. در زمستان روی ارخالق کلیجه می پوشیدند و اغلب آستر آن را از پوست درست می کردند. کلیجه در دورۀ قاجار ازجمله پوشش عموم مردم، از پادشاه تا مردم عادی، بود. کلیجۀ این دوره، بلند با آستین هایی بلند بوده که روی قبای اصلی و بیشتر در زمستان پوشیده می شد. کلیجۀ زنان در این دوره، که به آن شاپلیکن نیز می گفتند، بدون یقه، جلوباز، در ابتدا بلندی آن تا مچ پا و حتی روی کفش بود، رفته رفته دامن آن کوتاه تر شد و به نیم تنه ای تبدیل شد که با دکمه بسته می شد و جیب های بزرگی داشت.